Obezite çocuk, yetişkin fark etmeksizin tüm yaş guruplarını tehdit etmektedir. Özellikle Covid-19 pandemisiyle birlikte hareket alanlarımızın kısıtlanması da dünya’da obezite oranının ciddi bir şekilde artmasına sebep olmuştur. Obezitenin Covid-19 kadar tehlikeli olduğunu belirtmekte fayda var.
Obezite kesinlikle bir estetik kaygısı değil, yaşam kalitesi ve süremizi tehdit eden tedavi edilmesi gereken ciddi bir hastalıktır. Çocuklarda obezite önüne geçilmediği takdirde obeziteye bağlı ciddi rahatsızlıklarla karşı karşıya kalırlar.
Çocuklarda Obezite Sebepleri Nelerdir?
Dünya Sağlık Örgütü araştırmalarına göre yetişkinlerde görülen obezitenin 1/3 oranında başlangıcı çocukluk çağında obeziteyle tanışmış olmalarına dayanmaktadır.
- Genel bir değerlendirme ile çocuklarda başlayan obezitenin temellerini aşağıdaki başlıklar ile açıklayabiliriz:
- Fazla ve yanlış beslenme alışkanlıkları
- Yetersiz fiziksel aktivite veya hareketsizlik
- Eğitim düzeyi
- Sosyo – kültürel etkinlikler ve davranışlar
- Gelir durumu
- Hormonal ve metabolik etmenler
- Genetik etmenler
- Psikolojik kaynaklı sebepler
- Sık aralıklarla uygulanan ve bırakılan diyetler
- Kullanılan bazı ilaçlar
Ancak gelen olarak aşağıda paylaştığımız başlıklar sebepli obezite vakaları oldukça sık görülmektedir.
Genetik
Anne babanın ikisininde şişman olması çocuklarında %80, Anne veya babadan birinin şişman olması bu oranı %40’a düşürmektedir. Eğer ailenizde obezite sebepli durumlar varsa, çocuğunuzun egzersiz, yeme, uyku düzeni ve benzeri alışkanlıklarını 2 kez kontrol etmenizde fayda olacaktır.
Hareketsizlik
Kent yaşamıyla birlikte fiziksel aktivite azlığı ve paketli gıdaların tüketiminin artması hepimizin ortak sorunu. Ancak gelişim çağında olan bir çocuk için olmazsa olmaz en büyük aktivite hareket edebileceği aktivitelere sahip olmasıdır.
Aktivite bağımlılığı
Teknolojinin gelişmesiyle birlikte çocukların fiziksel aktivite yerine televizyon, tablet ve telefon kullanımının artması hareketsizliğe sebep olan en büyük etkenlerin başında yer almaktadır. Bu sebepleri çocuklarımızın aktivitelerini hareket edebilecekleri aktivitelerden seçmek obezite karşısında faydalı olacaktır.
Beslenme alışkanlıkları
Karbonhidrat ve yağ bakımından zengin fast food ve paketli ürünlerin tüketiminin artması obezitenin en büyük destekçilerinden biri. Çocuklarımızın yeme alışkanlıklarını bu kapsamda değerlendirerek planlamak obezite karşısında atılacak önemli bir adımdır.
Hormonlar
Böbrek üstü bezi ve tiroid bezi hastalıkları gibi hormonal hastalıkların varlığı obeziteye etki etmektedir. Eğer obezite ile ilgili her adım atıldı; ancak halen sonuç alınmıyorsa; konuyla ilgili bir uzmana başvurmak en doğrusu olacaktır.
Çocuklarda obezite belirtileri nelerdir?
Çocuklarda obezitenin belirtileri birden fazla sebebe bağlıdır. Ancak sık görülen belirtilerinden bahsetmekte fayda var. Çocuğunuz bu belirtilerden bir veya birkaçına sahipse ve görünen kilo artışıda varsa en kısa zamanda bir uzmana danışmanızda fayda var.
- Fiziksel aktivite azalması
- Uyku düzensizliği
- Horlama
- Nefes alıp verme problemi
- Aşırı yorgunluk
- Aşırı terleme
- Erken ergenlik
- Eklemlerde ağrı
Çocuklarda obezitenin görülmesi bir çok sağlık problemine sabep olmaktadır. Çocuklarda obeziteyle birlikte yağ oranındaki artışa bağlı hormonal değişiklikler görülmektedir. Bunun yanı sıra şeker, tansiyon, hiperlipidemi, solunum bozuklukları, kolsterol, ortopedik problemler, safra kesesi problemleriyle birlikte psikolojik problemlere de sebep olabilir.
Bu nedenle çocukluk çağında görülen obeziteyle mücadele etmeniz oldukça önemlidir. En kısa sürede bir uzmandan destek almanız obeziteyle mücadelenizde oldukça önemlidir.
Kaynak: CDC, World Health Organization